Solderen lijkt op het eerste gezicht eenvoudig, maar in de praktijk vraagt het om precisie en aandacht voor detail. Het is een techniek waarmee metalen duurzaam aan elkaar worden verbonden met behulp van soldeer en warmte. In dit artikel leest u hoe solderen werkt, welke materialen onmisbaar zijn en welke stappen u kunt volgen. Daarnaast verwijzen wij u door naar verdiepende blogs over aluminium, RVS en waterleiding solderen.
Zoals hierboven aangegeven is solderen een techniek waarbij twee metalen onderdelen door verhitting met elkaar worden verbonden. Het soldeer dat hiervoor wordt gebruikt heeft een lager smeltpunt dan het basismateriaal en vloeit tussen de delen zodra de juiste temperatuur is bereikt. Zo ontstaat er een sterke en duurzame verbinding. Binnen het solderen zijn er twee vormen, namelijk zachtsolderen en hardsolderen. Zachtsolderen wordt vaak toegepast bij elektronica en waterleidingen. Terwijl hardsolderen vooral geschikt is voor sterke en belastbare verbindingen waarbij hogere temperaturen nodig zijn.
Een goede soldeerverbinding begint bij het juiste gereedschap en materiaal. Een soldeerbout of brander zorgt voor de benodigde warmte, terwijl soldeertin als verbindingsmateriaal dient. Flux wordt gebruikt om oxidatie te verwijderen en de hechting te verbeteren. Daarnaast zijn hulpmiddelen zoals een pijpsnijder, schuurpapier of staalborstel nodig om het oppervlak schoon en ruw te maken. Met deze materialen werkt u sneller, netter en voorkomt u dat de verbinding later loslaat.
Een sterke soldeerverbinding maken lijkt ingewikkeld, maar met een gestructureerde aanpak kan iedereen het onder de knie krijgen. Zorg er allereerst voor dat het oppervlak schoon en vetvrij is, en breng daarna een dunne laag flux aan. Verwarm vervolgens het werkstuk gelijkmatig met de soldeerbout of brander tot het soldeer vloeit. Laat het soldeer rustig in de naad trekken en beweeg de onderdelen niet tijdens het afkoelen. Verwijder tot slot de resten flux en controleer of de verbinding stevig en egaal is aangebracht.
Aluminium solderen is lastiger dan werken met koper en komt ook minder vaak voor. Het metaal geleidt warmte zeer snel en vormt direct een oxide-laag die het hechten moeilijker maakt. Daarom is het zonder speciale flux en geschikt soldeer vrijwel onmogelijk om een sterke verbinding te maken. Maar door zorgvuldig te werken, en juiste materialen te gebruiken, is het zeker mogelijk om een sterke verbinding te maken met aluminium solderen.
Waar aluminium vooral lastig is door de snelle warmtegeleiding, levert RVS solderen juist het tegenovergestelde probleem op. Het metaal geleidt warmte slecht en heeft bovendien een harde oxidehuid die soldeer tegenhoudt. Daardoor zijn hogere temperaturen en een speciale flux noodzakelijk. Voor een sterke en duurzame verbinding wordt vaak gekozen voor hard solderen met koper- of zilverhoudende legeringen.
Het solderen van koperen waterleidingen is de meest toegepaste methode in huisinstallaties. Koper geleidt warmte goed en laat soldeer soepel vloeien, waardoor een waterdichte verbinding vrij eenvoudig te maken is. In tegenstelling tot persfittingen of knelkoppelingen zijn er geen rubbers of mechanische delen die na verloop van tijd slijten of losraken. Een gesoldeerde verbinding is compact, duurzaam en netjes weg te werken in muren of vloeren.
Een mislukte soldeerverbinding ontstaat vaak door een slecht voorbereid oppervlak. Vuil, vet of oxidatie zorgen ervoor dat het soldeer niet goed hecht. Ook het overslaan van flux, of ongelijkmatig verhitten geeft problemen. Een andere fout is het gebruik van te veel soldeer, waardoor de verbinding niet egaal, of zelfs poreus wordt. Door zorgvuldig te werken, de juiste temperatuur te hanteren en altijd schoon te beginnen, voorkomt u deze veelgemaakte fouten.
Met de juiste voorbereiding en gereedschappen is solderen een techniek die u goed zelf kunt leren. Het vraagt oefening en aandacht, maar levert sterke en duurzame verbindingen op die jarenlang meegaan. Afhankelijk van het metaal en de toepassing gelden er specifieke aandachtspunten. Wilt u daar meer over weten? Neem gerust contact op, onze specialisten helpen u graag.